Antton Azkargorta, Nikolas Xamardo | Gartzela poesia: gainezkadura eta lekua
1989 3 ekaina
Conrad idazle poloniarrak honela definitu zuen artea bere “The Nigger of the Narcisus” nobelaren hitzaurrean: “izpiritu indibidualak egiten duen ahalegina da artea, ahalik eta ondoen; unibertso ikuskorrean justizia izan dadin, bere aspektu bakoitzari dagokion egia anitza eta bakarra egitera dakarrena”. Joseph Conradek aipatzen duen justizia, egun nagusia den legearengandik espero daitekeen justizia ez bezala, beste leku batetan dago. Justizia berri hau, egon dagoena sekula justifikatuko ez duen etika berri baten emaitza izango da, halabeharrez.
Etika eta justizia, bestalde, gizakiaren historia luzean izandako poetika guztiaren gai pribilegiatuak izan dira. Areago oraindik, legea eta bere hausduraren arteko dialektika (indarrean dagoen legea kolokan jartzetik, projektu berriaren proposamena egitera arte) ez dira soilik prozesu subjetiboaren elementu eratzaileak, baizik eta arte produzioaren beraren oinarrian dauden balioztapen elementuak ere. Azken arlo honi dagokionez, berria eta zaharraren arteko —edo zehatzago esanda, orijinala eta kopiaren arteko— betidaniko eztabaidan gauzatzen da aipatu dialektika. Artistak poetika zaharra osoki onartzen badu, ez da inoiz kopiagile bat —hobea ala eskasagoa— izatetik haruntzago joango. Bere obraren orijinaltasunari aurre egin nahi badio, ordea, ezarritako ereduen hausdura prozesuan nahitaez inplikatu beharko du bere burua.
Jarraitzen du